Η ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΑΣ ( ΜΕΡΟΣ Α' )

Η ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ (ΜΕΡΟΣ Α΄ )

• Το τελικό –ν.

Διατηρείται εφόσον ακολουθεί λέξη που αρχίζει από φωνήεν.
π.χ. την αυγή, την Ελλάδα

Διατηρείται έπειτα από λέξη που αρχίζει από τα σύμφωνα κ, π, τ, από τα δίψηφα σύμφωνα μπ, γκ, ντ, τζ και τα διπλά σύμφωνα ξ, ψ.

π.χ. τον κόπο, την μπάλα, τον παππού

Ο παραπάνω κανόνας ισχύει και για πολλές αντωνυμίες αρσενικού γένους: αυτός, πόσος, όσος, ίδιος, εκείνος, κάποιος, όποιος, εκείνος, άλλος

π.χ. Αυτόν τον καιρό…, Είδα κάποιον τιεργάτη…, Χρησιμοποίησε τον ίδιον τρόπο

• Τα μόρια σαν και ως.

Σαν : χρησιμοποιείται όταν ο ομιλητής θέλει να αποδώσει στο κατηγορούμενο μια ιδιότητα που δεν αληθεύει κατ΄ αυτόν.

π.χ. Έκρινε σαν δικαστής την υπόθεσή μας, ενώ δεν είχαμε ζητήσει τη γνώμη του. ( δεν ήταν δικαστής )

Ως : χρησιμοποιείται για να αποδώσει στο κατηγορούμενο μια αληθινή ιδιότητα σύμφωνα με τον ομιλητή.

π.χ. Ως δικαστής επέβαλλε την ανάλογη ποινή. ( ήταν δικαστής στο επάγγελμα )

• Όλων όσους - όλων όσοι

Όλων όσοι : η αντωνυμία όσοι είναι υποκείμενο του ρήματος που ακολουθεί γι΄ αυτό τίθεται σε ονομαστική.

π.χ. Έγραψαν στον κατάλογο τα ονόματα όλων όσοι ενδιαφέρθηκαν για την εκδρομή.

Όλων όσους : η αντωνυμία όσοι είναι αντικείμενο του ρήματος που ακολουθεί γι΄ αυτό τίθεται σε αιτιατική.

π.χ. Περιποιήθηκε όλους όσους κάλεσε στο δείπνο.

• Ιδιαίτερα – Ιδιαιτέρως

Ιδιαίτερα: πολύ, κυρίως, κατ΄ εξοχήν, προπάντων, προπαντός, υπερβολικά, περισσότερο από καθετί άλλο

π.χ. Με κούρασε ιδιαίτερα η διόρθωση των γραπτών.

Ιδιαιτέρως: χωριστά από τους άλλους, κατ΄ ιδίαν, σε προσωπικό επίπεδο.

π.χ. Την κάλεσαν ιδιαιτέρως στο γραφείο του διευθυντή.

• Εξαιτίας – Χάρις σε ή χάρη σε

Εξαιτίας: χρησιμοποιείται με αρνητική σημασία για δυσάρεστα γεγονότα.

π.χ. Εξαιτίας της δυνατής νεροποντής, πολλά σπίτια πλημμύρησαν.

Χάρις σε ή χάρη σε: χρησιμοποιείται για ευχάριστα γεγονότα.

π.χ. Η φωτιά περιορίστηκε χάρις στην έγκαιρη επέμβαση της πυροσβεστικής.

• Κληρονομώ – Κληροδοτώ

Κληρονομώ: δέχομαι κληρονομιά, γίνομαι κληρονόμος

π.χ. Δεν κληρονόμησε κάποιο περιουσιακό στοιχείο, είναι αυτοδημιούργητος.

Κληροδοτώ: αφήνω σε κάποιον ένα περιουσιακό στοιχείο.
π.χ. Κληροδότησε όλη του την περιουσία σε ευαγή ιδρύματα.

• Κατ΄ αρχήν – Κατ΄ αρχάς

Κατ΄ αρχήν: όσον αφορά, στα βασικά σημεία, για λόγους αρχής.

π.χ. Διόρθωσε κατ΄ αρχήν το γραπτό, παρέλειψε όμως να σημειώσει τον βαθμό.

Κατ΄ αρχάς: στην αρχή, αρχικά.
π.χ. Κατ΄ αρχάς, υπέγραψαν το συμβόλαιο και στη συνέχεια το φωτοτύπησαν.