Θεατρο-φιλολογίες

Ο Ξέρξης Ο Ξέρξης είναι το κεντρικό πρόσωπο της τραγωδίας « Πέρσες». Η εξαθλιωμένη εικόνα του στο τέλος του έργου, αντικατοπτρίζει την κατάσταση που έφερε την Περσική αυτοκρατορία. Τα δάκρυά του και η ντροπή που αισθάνεται δεν έχουν πλέον καμία σημασία. Ρακένδυτος όπως είναι, βιώνει όλα όσα ήταν φυσικό να επακολουθήσουν έπειτα από τον αλαζονικό τρόπο με τον οποίο διοικούσε. Για μία ακόμη φορά γίνεται αναφορά σε γενναίους πολεμιστές που χάθηκαν ο ένας μετά τον άλλον στον πόλεμο. Ο Αισχύλος μέσα από τα λόγια του αρχηγού, παρουσιάζει με περίτεχνο τρόπο τους Έλληνες να επικρατούν σ΄ έναν πόλεμο μ΄ έναν καθόλου ευκαταφρόνητο εχθρό. Εκτός από την αναφορά στους γενναίους πολεμιστές από το στόμα του Ξέρξη ακούγονται και τα εξής λόγια: « Άγαν άρειος. Κατείδον δε πημ΄ άελπτον. » Ο Πέρσης αρχηγός λυγίζει μπροστά στη γενναιότητα των Ελλήνων. Παραδέχεται το υψηλό φρόνημα των Ελλήνων πολεμιστών και η παραδοχή αυτή είναι ο μεγαλύτερος έπαινος για τον ελληνικό λαό.

Ο Δαρείος « Αλλ΄ , όταν σπεύδη τις αυτός, χω θεός συνάπτεται ». Ο Δαρείος εγκαταλείπει για λίγο την αιώνια κατοικία του και συναναστρέφεται με τους ζωντανούς. Επιθυμεί να μάθει όλα όσα έχουν συμβεί στους αγαπημένους του ανθρώπους και βρίσκονται σε αγωνία. Αφού πληροφορηθεί όλα όσα έχουν λάβει χώρα, απευθύνεται στους γέροντες και με σοφία τους λέει: « Όταν κάποιος επιλέξει τον σωστό δρόμο ο θεός τον βοηθά. Εάν όμως κινηθεί με αφροσύνη, τότε θα τον σπρώξει γρηγορότερα στην καταστροφή. Οι Έλληνες φέρθηκαν με σύνεση γι΄ αυτό και νίκησαν. Από την άλλη οι Πέρσες με αρχηγό τον Ξέρξη δεν σεβάστηκαν ούτε τους θεούς ούτε τους νόμους της φύσης. Παρ΄ όλα αυτά όλα μπορούν να ανατραπούν στο πέρασμα του χρόνου, οι Έλληνες οφείλουν να μην επαναπαυθούν στις δάφνες τους. Σύμφωνα με τον Δαρείο η λύση για να μη βρει τον λαό του άλλο κακό είναι να μην εκστρατεύσουν πάλι εναντίον των Ελλήνων. Οι Έλληνες όσο θα κινούνται με σύνεση θα έχουν με το μέρος τους το δίκαιο και τη βοήθεια των θεών. Τ

Ο αγγελιαφόρος Μπαίνοντας ο αγγελιαφόρος στη σκηνή αναφέρεται, όπως ο Χορός και η Άτοσσα, στον πλούτο της χώρας των Περσών. Περιγράφει το χαμό του πλούτου και της ευτυχίας του περσικού λαού. Συνεχίζει με αναφορές στο χαλασμό και τις καταστροφές που βρήκαν τους Πέρσες. Η περιγραφή χρωματίζεται με μελανά χρώματα, ώστε οι Έλληνες να δουν την ανθρώπινη πλευρά των Περσών. Ο αγγελιαφόρος σκέπτεται την Αθήνα, μια άγνωστη, σύμφωνα με την Άτοσσα, πόλη και στενάζει. Σαφώς ο Αισχύλος δεν αφήνει περιθώρια στους Έλληνες να υπερεκτιμήσουν τη νίκη τους και με κάθε ευκαιρία παρουσιάζει την τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι Πέρσες. Στο λόγο του αγγελιαφόρου παρουσιάζεται ένας μεγάλος κατάλογος ονομάτων, ανθρώπων με υψηλά αξιώματα, που κατατροπώθηκαν από τους Πέρσες, προσθέτοντας ότι τα λόγια δεν μπορούν να περιγράψουν το μέγεθος της καταστροφής. Τονίζει ότι οι ολιγάριθμοι Έλληνες κατάφεραν να επικρατήσουν. Η υπερηφάνεια των Ελλήνων αναπτερώνεται, πάντοτε με τον ήπιο τρόπο που π

Η ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ (ΜΕΡΟΣ Α΄ ) Το τελικό –ν. Διατηρείται εφόσον ακολουθεί λέξη που αρχίζει από φωνήεν. π.χ. την αυγή, την Ελλάδα Διατηρείται έπειτα από λέξη που αρχίζει από τα σύμφωνα κ, π, τ, από τα δίψηφα σύμφωνα μπ, γκ, ντ, τζ και τα διπλά σύμφωνα ξ, ψ. π.χ. τον κόπο, την μπάλα, τον παππού Ο παραπάνω κανόνας ισχύει και για πολλές αντωνυμίες αρσενικού γένους: αυτός, πόσος, όσος, ίδιος, εκείνος, κάποιος, όποιος, εκείνος, άλλος π.χ. Αυτόν τον καιρό…, Είδα κάποιον τιεργάτη…, Χρησιμοποίησε τον ίδιον τρόπο Τα μόρια σαν και ως. Σαν : χρησιμοποιείται όταν ο ομιλητής θέλει να αποδώσει στο κατηγορούμενο μια ιδιότητα που δεν αληθεύει κατ΄ αυτόν. π.χ. Έκρινε σαν δικαστής την υπόθεσή μας, ενώ δεν είχαμε ζητήσει τη γνώμη του. ( δεν ήταν δικαστής ) Ως : χρησιμοποιείται για να αποδώσει στο κατηγορούμενο μια αληθινή ιδιότητα σύμφωνα με τον ομιλητή. π.χ. Ως δικαστής επέβαλλε την ανάλογη ποινή. ( ήταν δικαστής στο επάγγελμα ) Όλων όσους - όλων όσοι

Η Άτοσσα Με την είσοδό της στη σκηνή η Άτοσσα αναφέρεται στα χρυσά παλάτια και τα πλούτη όπου ζει, τα οποία έχει αφήσει πίσω για να έρθει να μάθει κάποιο νέο από τους ηλικιωμένους σχετικά με τον πόλεμο. Ο χρυσός και τα πλούτη έχουν πρώτη θέση στο λόγο της βασίλισσας, η οποία, όπως και ο γιος της, λειτουργούσε με γνώμονα τους αριθμούς και τα υλικά αγαθά. Ο Αισχύλος τοποθετώντας την Άτοσσα να μιλάει τόσο πολύ για τα πλούτη του λαού της και τις ανέσεις στις οποίες ζει, έμμεσα θέλει να αναδείξει ότι ο ελληνικός στρατός νίκησε  ανθρώπους πλούσιους, με δύναμη και λαμπρότητα. Εν τέλει αυτό που πραγματικά αναδεικνύεται είναι το μεγαλείο των Ελλήνων. Ένα ιδιαίτερο σημείο μέσα στην τραγωδία είναι το όνειρο της βασίλισσας. Καθώς γίνεται αναφορά στο όνειρο της βασίλισσας, η Ελλάδα και η Περσία παρουσιάζονται ως δύο γυναίκες. Η πρώτη κομματιάζει τον ζυγό, δεν δέχεται χαλινάρια. Η δεύτερη είναι υποταγμένη και νοιάζεται μονάχα για την λαμπρή στολή της. Οι Έλληνες στο σημείο αυτό σαφώς θα αι

                                   Ο Χορός            Ο Αισχύλος από την αρχή ακόμη του έργου τοποθετεί τον Χορό να μιλά με ανησυχία, καθώς κανένα μαντάτο δεν έχει έρθει στην πόλη των Περσών σχετικά με την έκβαση της εκστρατείας έναντι των Ελλήνων. Οι άντρες του Χορού αναφέρονται στο μεγάλο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί για ν΄ ακολουθήσει τον Ξέρξη. Το επίθετο « πολύς » κυριαρχεί στην τραγωδία του Αισχύλου. Από την αρχή διακρίνουμε την υπερβολή από την πλευρά των Περσών. Μέσα από την απαρίθμηση ενός μεγάλου καταλόγου ονομάτων που αποτελούσε το πλήθος που ακολούθησε τον Πέρση αρχηγό, εξυψώνει ακόμη περισσότερο τον ελληνικό στρατό, ο οποίος παρά τον περιορισμένο αριθμό των αγωνιστών, κατάφερε να επικρατήσει. Έπειτα οι χαρακτηρισμοί που δίνει  ο Χορός στο στρατό των Περσών μας επιτρέπουν να καταλάβουμε ότι οι Έλληνες δεν είχαν ν΄ αντιμετωπίσουν έναν ανάξιο λόγου εχθρό αλλά απεναντίας έναν δυνατό και πλούσιο αντίπαλο. Στίφος, τοξοδάμαντες, φοβεροί, δεινοί δε μάχην, ψυχής ευτλήμονι δ

                      Η υπόθεση των « Περσών ».           Οι Πέρσες είναι το πρωιμότερο από τα διασωθέντα δράματα του Αισχύλου καθώς και το μοναδικό διασωθέν ιστορικό δράμα. Εδιδάχθη το 472 π.Χ. Είναι μια άμεση ιστορική μαρτυρία που αφορά την απόκρουση του Ξέρξη στην Ελλάδα, καθώς ο Αισχύλος ήταν και ο ίδιος πολεμιστής. Η δράση τοποθετείται στα Σούσα, την πρωτεύουσα του περσικού κράτους. Ο Ξέρξης, ο νεαρός βασιλιάς της Περσίας, ξεκίνησε μια εκστρατεία με σκοπό να κυριεύσει όλη την Ελλάδα. Η τραγωδία αρχίζει με ένα χορό από Πέρσες γέροντες, οι οποίοι περιμένουν με αγωνία κάποιο νέο από τον τόπο της μάχης. Η ατμόσφαιρα γίνεται ακόμη πιο βαριά, όταν η μητέρα του Ξέρξη, Άτοσσα, περιγράφει το δυσοίωνο όνειρο που είδε καθώς και τα δυσοίωνα σημεία μέσα από έναν οιωνό. Στη συνέχεια ένας αγγελιαφόρος καταφθάνει και εξιστορεί την φοβερή καταστροφή του περσικού στόλου στη Σαλαμίνα. Έπειτα ο νεκρός βασιλιάς Δαρείος προφητεύει τις συμφορές που αναμένουν τους Πέρσες Τέλος, ο ίδιος ο Ξέρξ

           Ο βίος και το έργο του Αισχύλου Ο Αισχύλος είναι ο αρχαιότερος των τριών μεγάλων τραγικών ποιητών. Γεννήθηκε το 525 π.Χ. στην Ελευσίνα. Έζησε όλα τα στάδια της μεταβολής που κατέστησε την Αθήνα δημοκρατική πόλη. Έλαβε μέρος στις μεγάλες μάχες του Μαραθώνα, της Σαλαμίνας και των Πλαταιών. Ήταν αυτός που δημιούργησε ουσιαστικά την τραγωδία ως θεατρικό είδος, καθώς, έπειτα από τον Θέσπη ( 530 π. Χ ) , εισήγαγε δευτεραγωνιστή, δηλαδή τον υποκριτή ηθοποιό, μειώνοντας τα χορικά μέρη και παρεμβάλλοντας θεατρικούς διαλόγους. Επιμελείται την σκηνική παρουσία των ηθοποιών και επιπλέον είναι αυτός που πρώτος εισάγει την τριλογία, δηλαδή τρεις τραγωδίες που αναφέρονται στο ίδιο θέμα και στις οποίες προστίθεται ένα σατυρικό δράμα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του κέρδισε 13 έπαθλα. Το πρώτο του βραβείο το κερδίζει το 484 π.Χ και ακολουθούν τα υπόλοιπα. Έγραψε γύρω στα 70 δραματικά έργα από τα οποία σώζονται τα εξής: Πέρσαι, Προμηθεύς δεσμώτης, Επτά επί Θήβας, Ικέτιδες και η τριλογί