Ο έμμεσος έπαινος προς τους Έλληνες στην τραγωδία « Πέρσαι » του Αισχύλου μέσω του Χορού

                                   Ο Χορός

           Ο Αισχύλος από την αρχή ακόμη του έργου τοποθετεί τον Χορό να μιλά με ανησυχία, καθώς κανένα μαντάτο δεν έχει έρθει στην πόλη των Περσών σχετικά με την έκβαση της εκστρατείας έναντι των Ελλήνων. Οι άντρες του Χορού αναφέρονται στο μεγάλο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί για ν΄ ακολουθήσει τον Ξέρξη. Το επίθετο « πολύς » κυριαρχεί στην τραγωδία του Αισχύλου. Από την αρχή διακρίνουμε την υπερβολή από την πλευρά των Περσών. Μέσα από την απαρίθμηση ενός μεγάλου καταλόγου ονομάτων που αποτελούσε το πλήθος που ακολούθησε τον Πέρση αρχηγό, εξυψώνει ακόμη περισσότερο τον ελληνικό στρατό, ο οποίος παρά τον περιορισμένο αριθμό των αγωνιστών, κατάφερε να επικρατήσει.

Έπειτα οι χαρακτηρισμοί που δίνει  ο Χορός στο στρατό των Περσών μας επιτρέπουν να καταλάβουμε ότι οι Έλληνες δεν είχαν ν΄ αντιμετωπίσουν έναν ανάξιο λόγου εχθρό αλλά απεναντίας έναν δυνατό και πλούσιο αντίπαλο. Στίφος, τοξοδάμαντες, φοβεροί, δεινοί δε μάχην, ψυχής ευτλήμονι δόξη, μέγας, αβραδιαίτων, πολύχρυσοι, λόγχης άκμονες, είναι μερικές από τις λέξεις που χρησιμοποιεί ο χορός μιλώντας για το περσικό στράτευμα. Με αυτόν τον τρόπο και δίχως να βροντοφωνάξει, ο Αισχύλος μέσα από το στόμα των ίδιων των αντιπάλων, ουσιαστικά εξυψώνει τους Έλληνες.

Στη συνέχεια και όταν η Άτοσσα ζητά να μάθει ποιος είναι ο αρχηγός των Ελλήνων, ο Αισχύλος βάζει στο στόμα του Χορού μια πολύ σημαντική φράση: « ούτινος δούλοι κέκληνται φωτός ουδ΄ υπήκοοι», δηλαδή, «οι Έλληνες δεν είναι δούλοι μήτε υπήκοοι σε κανέναν ». Οι Πέρσες ακολούθησαν τον Ξέρξη μόνο και μόνο για την εκπλήρωση της επιθυμίας του άφρωνα αυτού αρχηγού και για κάποια χρηματική αμοιβή. Αντιθέτως, οι Έλληνες όριζαν αρχηγό μόνο τους νόμους και χαρακτηρίζονταν από σύμπνοια.

Ακόμη ένα σημείο που ο Αισχύλος μέσω του Χορού αναδεικνύει το μεγαλείο των Ελλήνων με φειδώ προς αποφυγήν της έπαρσης, είναι όταν γίνεται αναφορά στα προσόντα του ελληνικού στρατού, ο οποίος κατάφερε να νικήσει τον Ξέρξη, ο οποίος από την αλαζονεία του, αισθανόταν σαν τον θεό Άρη: κυάνειον δ΄ όμμασι, λεύσσων φονίου δέργμα δράκοντος, πολύχειρ και πολυναύτης, Σύριον θ΄ άρμα διώκων, επάγει δουρικλύτοις ανδράσι τοξόδαμνον Άρη. Βέβαια ο Αισχύλος δεν επεκτείνει περισσότερο τον λόγο του για να μη φτάσουν οι Έλληνες να περηφανευτούν για τη νίκη τους αυτή.

Ο θρήνος του χορού μαθαίνοντας τ΄ άσχημα μαντάτα από τον αγγελιαφόρο είναι μια τρανή απόδειξη για το μεγάλο επίτευγμα των Ελλήνων. Με πολύ ευφυή τρόπο, ο Αισχύλος τοποθετεί τον Χορό να σπαράζει στο άκουσμα των μαντάτων. Με αυτόν τον τρόπο ο τραγικός ποιητής δεν αφήνει περιθώρια στους Έλληνες να χαρούν σε υπερβολικό βαθμό.

Επίθετα όπως μεγαλαύχων, πολυάνδρων και αναρίθμητος, τα οποία χρησιμοποιεί ο χορός για να χαρακτηρίσει τον περσικό στρατό αναδεικνύουν έμμεσα τους νικητές.

Όταν ο νεκρός Δαρείος ζητά να μάθει από τους γέροντες Πέρσες τι ακριβώς έχει συμβεί, εκείνοι δεν είναι σε θέση  να του εξιστορήσουν όλα όσα έχουν λάβει χώρα καθώς οι λέξεις δε δύνανται να τα περιγράψουν.

Τέλος, ένας, ίσως,  πιο άμεσος έπαινος σε σχέση με τους υπόλοιπους, προέρχεται ξανά μέσω του χορού. Στη συνομιλία που έχει ο χορός με τον Ξέρξη, οι γέροντες επισημαίνουν ότι: « Ιάνων λαός ου φυγαίχμος », δηλαδή,  οι Έλληνες με θάρρος μπήκαν στη μάχη και σαφώς αποτελεί μια μεγάλη αλήθεια ειπωμένη από τον Χορό.